बाल न्याय मंडळ म्हणजे काय? ते नेमकं कसं काम करतं ?

पोलिसांनी एकाच घटनेसाठी दोन एफआयआर का केले? असा प्रश्न सरोदेंनी विचारला.

त्यामुळं ही केस पूर्णपणे तकलादू आणि फुटकळ स्वरुपाची होते आहे, असं अॅड. असीम सरोदे म्हणाले.

“एवढी गंभीर घटना घडल्यानंतर 304 कलम लावावे की 279 कलम लावावे, इतकंही प्रशिक्षण पोलिसांना नाही का ? लोकांचा प्रक्षोभ झाल्यानंतर पोलीस एक कलम वाढीव स्वरुपात लावत असल्याचं सांगतात.”

अॅड. सरोदे पुढं म्हणाले की, “अपघात झालेला असूनही आपल्या प्रशासनानं अपघाताचं कलम न लावता इतर सगळ्या गोष्टी करत बसले याचाच गृहमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांना धक्का बसायला हवा होता.”

आणखी एक मुद्दा म्हणजे ते आरोपीला जिल्हा वैद्यकीय अधिकाऱ्याकडं (पुण्यात ससून हॉस्पिटल) पाठवतील आणि ऑसिफिकेश चाचणी करून घेतील. या चाचणीत आरोपीच्या दातांची, हाडांची वाढ यावरून डॉक्टर आरोपीच्या वयाबद्दल निष्कर्ष काढू शकतात.

‘निर्भया’प्रमाणे ‘अमानुष’ गुन्हा म्हणून खटला चालवता येईल का?

या प्रकरणात आरोपी सज्ञान व्यक्तीप्रमाणं विचार करू शकणारा किंवा समज असलेला आहे, असं मानून खटला चालवला जाऊ शकतो. पण, तरीही गंभीर आणि अमानुष गुन्हा यामध्ये फरक असतो. या प्रकरणातील गुन्हा गंभीर आहे, फण अमानुष नाही. त्यामुळं या फरकानं न्यायालय काय निर्णय घेतं? ते पाहावं लागेल.

“या प्रकरणात आरोपीला सर्व गोष्टी कळतात, ही थेट बाब आहे. अशाप्रकारे वाहन चालवल्यामुळं अपघात होऊ शकतो हेही त्याला कळतं. पण तरीही आरोपीच्या श्रीमंतीच्या अहंकारातून हे घडलं आहे, आरोपीची अरेरावी दिसते, इतरांचं जीवन तुच्छ आहे अशा मानसिकतेतून त्याने कार चालवली आणि त्यात दोन जणांचा मृत्यू झाला.

त्यामुळं आरोपी सज्ञान व्यक्तीप्रमाणं विचार करू शकणारा आहे असं मानून खटला चालू शकतो. त्याचबरोबर सज्ञान व्यक्तीप्रमाणे त्याला शिक्षा होण्याच्या पातळीवरही खटला चालू शकतो, असंही त्यांनी सांगितलं.

304 कलम आधीच लावलं की नंतर?

अॅड. सरोदे म्हणाले की, 304 कलम हे नंतर नाही तर आधीच लावण्यात आल्याचं पोलीस आणि गृहमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी सांगितलं.

“मी ज्या प्रकरणांमध्ये नागरिकांद्वारे बाजू मांडण्यासाठी न्यायालयात हजर झालो ते दारू विक्री करणाऱ्यासंदर्भात किंवा पबसंदर्भात होतं. काल तीन जणांना न्यायालयात आणण्यात आलं होतं. त्यांच्या विरोधातील एफआयआरमध्ये 304 कलम नव्हतं.

त्यावेळी न्यायालयात मला पहिल्यांदा कळालं की, या प्रकरणात दोन एफआयआर नोंदवण्यात आले आहेत. तोपर्यंत मलाही असंच वाटत होतं की, एकच एफआयआर असेल. कारण घटनाक्रम सगळा एकच आहे.”

आरोपी घरून निघाला आणि पबमध्ये गेला. तिथे तो दारू प्यायला आणि दारूच्या नशेत त्याने कार चालवण्यास सुरूवात केली. त्यानंतर अत्यंत भरधाव वेगानं कार चालवल्यामुळं अपघात होऊन दोन जणांचा मृत्यू झाला. त्यामुळं हा सर्व घटनाक्रम एकच आहे. तो विभागला जाऊ शकत नाही. त्यामुळं या प्रकरणात दोन एफआयआर कसे काय नोंदवले जाऊ शकतात, असा प्रश्न त्यांनी उपस्थित केला.

“304 कलम लावण्याचा प्रकार नंतरच झालेला आहे. एका एफआयआरमध्ये 304 कलम लावायचं आणि दुसरी केस मुद्दाम वेगळी करायची, हे चुकीचं आहे.”

“पब चालकांची या प्रकरणी भूमिका काय आहे? त्यांना 304 कलम लावण्यात आलं आहे, त्यांनाही त्यानुसार शिक्षा होईल का? यावर सरोदे यांनी पब चालकांची यात फार भूमिका येत नाही,” असं सांगितलं.

“जेव्हा एखाद्या प्रकरणात खटला चालतो तेव्हा गुन्ह्यातील सहभागानुसार न्यायालय शिक्षा देतं. मात्र, एका घटनाक्रमासाठी एकच एफआयआर असायला हवा,” असं ते म्हणाले.

“या प्रकरणात पोलिसांनी दोन एफआयआर का केले? त्यांना असं करण्यास कोणी सांगितलं? हे प्रश्न गृहमंत्री देवेंद्र फडणवीसांनी विचारायलं हवे होते असं मला वाटतं. यातील दुसरा मुद्दा असा की प्रत्येकाला आपली बाजू मांडण्याचा हक्क आहे, हे आपण लक्षात घ्यायला हवं,” असं अॅड. असीम सरोदे म्हणाले.