दोन स्वातंत्र्य दिन साजरे केले जातात ‘या’ केंद्रशासित प्रदेशात

केंद्रशासित प्रदेशात म्हणजे पॉंडिचेरीत दोन स्वातंत्र्य दिन साजरे केले जातात. भारताला स्वातंत्र्य मिळाल्यानंतर पंधरा वर्षांनी, 16 ऑगस्ट 1962 रोजी पाँडिचेरी अधिकृतपणे भारतीय संघराज्यात विलीन झाल्यावर ही छोटी फ्रेंच वसाहत (french colony) पारतंत्र्यातून मुक्त झाली. अशा प्रकारे हा केंद्रशासित प्रदेश (union territory)15 आणि 16 ऑगस्ट या दोन्ही दिवशी स्वातंत्र्यदिन साजरा करतो. पॉंडिचेरी (pondicherry) आपला दुसरा स्वातंत्र्य दिन (डी ज्युर डे) गुरुवारी, 16 ऑगस्ट रोजी साजरा करेल. फ्रेंच इंडीया पुडुचेरी प्रदेसा विदुथलाईकला मक्कल नाला नरपाणी इयक्कम हा राजकीय पक्ष वर्षानुवर्षे डी ज्युर डे साजरा करण्याची मागणी करत निषेध करत आहे. शेवटी, सरकारने हा दिवस 16 ऑगस्ट आणि 1 नोव्हेंबर रोजी स्वातंत्र्य दिन आणि मुक्ती दिन साजरा करण्याचा निर्णय घेतला. पॉंडिचेरी या केंद्रशासित प्रदेशातील लोकांनी 15ऑगस्ट 1947 रोजी भारत (india) स्वतंत्र झाल्यानंतर आणखी सात वर्षांच्या संघर्षानंतर परकीय जोखडातून स्वातंत्र्य मिळवले. भारतातील इतर अनेक राज्यांप्रमाणेच, केंद्रशासित प्रदेशातील लोकांना स्वतंत्र आंदोलन करावे लागले. फ्रेंच ध्वजाच्या जागी राष्ट्रीय तिरंगा फडकवण्यासाठी आंदोलन केले गेले. पंतप्रधान जवाहरलाल नेहरू यांच्या नेतृत्वाखालील भारत सरकारने पुद्दुचेरीच्या एकीकरणासाठी सतत दबाव आणला होता. भारताने जून 1948 मध्ये फ्रान्ससोबत एक करार केला ज्याने लोकांना त्यांच्या भूमीची राजकीय स्थिती निश्चित करण्याचे अधिकार दिले. नंतर ऑक्टोबर 1948 मध्ये पाँडेचेरी, कराईकल आणि यानम येथे नगरपालिका निवडणुका झाल्या. एक वगळता सर्व नगरपालिकेत, फ्रेंच इंडिया सोशालिस्ट पार्टी आणि फ्रेंच समर्थक गटाचे निवडून आलेले प्रतिनिधी होते. नवीन नगरसेवकांनी एका बैठकीत फ्रेंच सरकारने देऊ केलेली स्वायत्तता स्वीकारली. नंतर 18 मार्च 1954 रोजी कार्यकारी परिषदेचे सदस्य, पाँडेचेरीचे महापौर आणि सात लगतच्या संघानी सार्वमत न घेता भारतात विलीन होण्याचा निर्णय जाहीर केला. कराईकलमधील सर्व संघानीही त्याचे अनुकरण केले त्यानंतर फ्रेंच प्रशासनाने लोकांची इच्छा जाणून घेण्यासाठी येथील सीमावर्ती गावात किझूर येथे सार्वमत घेतले. 18 ऑक्टोबर 1954 रोजी नगरपरिषद आणि विधानसभेच्या सदस्यांनी भारतात विलीन होण्याच्या बाजूने निकाल दिला. 21 ऑक्टोबर 1954 रोजी उरलेल्या चार फ्रेंच वसाहतींच्या प्रत्यक्ष हस्तांतरणाच्या करारावर स्वाक्षरी करण्यात आली आणि 1 नोव्हेंबर 1954 रोजी अंमलात आली. फ्रान्स आणि भारत यांच्यात एक करार करण्यात आला. पाँडिचेरी, करिकल, माहे आणि यानाम या फ्रेंच आस्थापनांचे भारतीय प्रदेश होते. या करारावर फ्रान्सचे तत्कालीन राजदूत स्टॅनिस्लास ऑस्ट्रोग आणि तत्कालीन पंतप्रधान जवाहरलाल नेहरू यांनी स्वाक्षरी केली होती, जे केंद्रीय परराष्ट्र व्यवहार मंत्री देखील होते. 1 नोव्हेंबर रोजी केंद्रशासित प्रदेश मुक्त करण्यासाठी दोन्ही सरकार पुढे आले असले तरी 16 ऑगस्ट 1962 रोजी भारत आणि फ्रान्सने मान्यतेच्या साधनांची देवाणघेवाण केली ज्या अंतर्गत फ्रान्सने भारताला हे प्रदेश स्वाधीन केले. त्यांच्या ताब्यात असलेल्या प्रदेशांचे पूर्ण सार्वभौमत्व फ्रेंच सरकारने संसदेत कायदा संमत करून सेशनच्या कराराला मान्यता दिली आणि 16 ऑगस्ट 1962 रोजी पुद्दुचेरी मुक्त झाले. विलीनीकरणाच्या वेळी फ्रेंचपेक्षा भारतीय नागरिकांची निवड केली. ऐतिहासिक दिवस साजरा करण्यासाठी 12 वर्षांहून अधिक काळ संघर्ष येथील नागरिकांनी केला. 16 ऑगस्ट रोजी उपोषण आणि रॅली काढल्या आणि सरकारला हा दिवस साजरा करण्याची विनंती केली. तथापि, 16 ऑगस्ट हा स्वातंत्र्य दिन म्हणून साजरा करण्याबाबत मतमतांतरे होती. तेव्हा स्वातंत्र्य सैनिक, कार्यकर्ते आणि इतरांनी 1 नोव्हेंबर हा पुद्दुचेरी स्वातंत्र्य दिन म्हणून केला जावा यावर भर दिला. 1 नोव्हेंबर 1954 रोजी भारत सरकारने 1 नोव्हेंबर हा स्वातंत्र्य दिन म्हणून ओळखण्याचा आणि स्वातंत्र्य दिन आणि प्रजासत्ताक दिनाच्या धर्तीवर उत्सव आयोजित करण्याचा निर्णय घेतला. “स्वातंत्र्य सैनिकांच्या विनंतीनंतर, प्रशासनाने न्यायाधीश डेव्हिड अनुसामी यांच्या अध्यक्षतेखाली एक समिती नेमली आणि शिफारशींच्या आधारे मुख्यमंत्र्यांनी 2014 मध्ये 1 नोव्हेंबर हा स्वातंत्र्य दिन म्हणून घोषित केला.हेही वाचा सीप्झ ते बीकेसीला जोडण्याचे फेज 1 चे 97% काम पूर्ण मध्य रेल्वेची प्रवाशांसाठीची डॉक्टर-ऑन-कॉल सेवा यशस्वी