वाशी रेल्वे स्थानकाजवळ रायझोफोरा म्युक्रोनाटा वृक्षारोपण
नवी मुंबई (navi mumbai) किनारपट्टीवर अशा प्रकारच्या पहिल्याच उपक्रमात, दुर्मिळ खारफुटीच्या प्रजाती रायझोफोरा म्युक्रोनाटा (rizophora mucronata) ची लागवड प्रचंड यशस्वी ठरली आहे.रायझोफोरा म्युक्रोनाटा ही खाऱ्या पाण्यात उगवणारी कांदळवन (mangroves) प्रजाती आहे. ही वनस्पती सागरी किनाऱ्याच्या जमिनीची धूप होण्यापासून वाचवते. ही वनस्पती जमिनीत खोलवर रोवते. तसेच किनारी परिसंस्थेतील जैवविविधता टिकवून ठेवण्यासाठी महत्त्वाची भूमिका बजावते.पंतप्रधानांच्या मिष्टी उपक्रमांतर्गत जून 2023 मध्ये वाशी रेल्वेस्थानकाजवळील कांदळवन पुर्नसंचयित ठिकाणी रायझोफोरा म्युक्रोनाटा प्रजातींच्या कांदळवनाची जवळपास 2,300 रोपांची लागवड करण्यात आली होती. काही दिवसांपूर्वी कांदळवन कक्षाच्या अधिकाऱ्यांनी याबाबत पाहणी केली असता रोपे व्यवस्थित असल्याचे आणि लागवड यशस्वी झाल्याचे सांगितले. एव्हिसेनिया मरीना ही मुंबई महानगर प्रदेशातील प्रचलित खारफुटी प्रजाती आहे. जी प्रामुख्याने नवी मुंबईमध्ये आढळून येते. तसेच रायझोफोरा म्युक्रोनाटा सामान्यतः मुंबईच्या पश्चिम किनाऱ्यावर आढळतो, ज्यामुळे हा प्रयोग प्रादेशिक जैवविविधता वाढविण्यात एक महत्त्वाची कामगिरी ठरत आहे. वाशी (vashi) स्टेशनजवळील खारफुटीच्या जागेचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान झाले आहे. कारण रहिवाशांनी भरती-ओहोटीचे नैसर्गिक मार्ग रोखले. कोळंबी आणि खेकडा शेतीसाठी अर्धा हेक्टर तलाव तयार करण्यासाठी अनेक खारफुटीची झाडे येथील रहिवाशांनी तोडली.राज्य खारफुटी कक्षाचे रेंज फॉरेस्ट अधिकारी सुधीर मांजरे आणि त्यांच्या टीमने प्रथम बेकायदेशीर बंधारा काढून टाकला आणि नंतर नवीन खारफुटीची लागवड केली. “2023 मध्ये सुमारे 1 फूट उंच रोपे लावण्यात आली होती, जी आता 8 फूटांपेक्षा जास्त वाढली आहेत आणि 100% जगली आहेत,” मांजरे म्हणाले. “या प्रकल्पाचे यश शाश्वत किनारी अधिवास पुनर्संचयनाला प्रोत्साहन देण्यासाठी MISHTI च्या प्रभावीतेची पुष्टी करते, तसेच अशाच वातावरणात भविष्यातील खारफुटी संवर्धन प्रयत्नांसाठी अंतर्दृष्टी प्रदान करते. सुमारे 50,000 चौरस फूट क्षेत्रात रोपे लावण्यासाठी फक्त 2,500 रुपये खर्च करण्यात आले.” मांजरे म्हणाले. हा यशस्वी प्रयोग नवी मुंबईतील इतर खारफुटी पुनर्संचयित स्थळांवरही राबवता येईल. नॅटकनेक्ट फाउंडेशनचे संचालक बी.एन. कुमार म्हणाले की, नव्याने सादर केलेल्या रायझोफोरा म्युक्रोनाटा आणि नैसर्गिकरित्या उद्भवणाऱ्या एव्हिसेनिया मरीनाच्या संयोजनामुळे एक समृद्ध हिरवळ निर्माण होईल. हेही वाचाराज्यात तब्बल इतक्या अनधिकृत शाळाएसटी बसेसमध्ये ‘पॅनिक बटण’ बसवणार
Home महत्वाची बातमी वाशी रेल्वे स्थानकाजवळ रायझोफोरा म्युक्रोनाटा वृक्षारोपण
वाशी रेल्वे स्थानकाजवळ रायझोफोरा म्युक्रोनाटा वृक्षारोपण
नवी मुंबई (navi mumbai) किनारपट्टीवर अशा प्रकारच्या पहिल्याच उपक्रमात, दुर्मिळ खारफुटीच्या प्रजाती रायझोफोरा म्युक्रोनाटा (rizophora mucronata) ची लागवड प्रचंड यशस्वी ठरली आहे.
रायझोफोरा म्युक्रोनाटा ही खाऱ्या पाण्यात उगवणारी कांदळवन (mangroves) प्रजाती आहे. ही वनस्पती सागरी किनाऱ्याच्या जमिनीची धूप होण्यापासून वाचवते. ही वनस्पती जमिनीत खोलवर रोवते. तसेच किनारी परिसंस्थेतील जैवविविधता टिकवून ठेवण्यासाठी महत्त्वाची भूमिका बजावते.
पंतप्रधानांच्या मिष्टी उपक्रमांतर्गत जून 2023 मध्ये वाशी रेल्वेस्थानकाजवळील कांदळवन पुर्नसंचयित ठिकाणी रायझोफोरा म्युक्रोनाटा प्रजातींच्या कांदळवनाची जवळपास 2,300 रोपांची लागवड करण्यात आली होती.
काही दिवसांपूर्वी कांदळवन कक्षाच्या अधिकाऱ्यांनी याबाबत पाहणी केली असता रोपे व्यवस्थित असल्याचे आणि लागवड यशस्वी झाल्याचे सांगितले.
एव्हिसेनिया मरीना ही मुंबई महानगर प्रदेशातील प्रचलित खारफुटी प्रजाती आहे. जी प्रामुख्याने नवी मुंबईमध्ये आढळून येते. तसेच रायझोफोरा म्युक्रोनाटा सामान्यतः मुंबईच्या पश्चिम किनाऱ्यावर आढळतो, ज्यामुळे हा प्रयोग प्रादेशिक जैवविविधता वाढविण्यात एक महत्त्वाची कामगिरी ठरत आहे.वाशी (vashi) स्टेशनजवळील खारफुटीच्या जागेचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान झाले आहे. कारण रहिवाशांनी भरती-ओहोटीचे नैसर्गिक मार्ग रोखले. कोळंबी आणि खेकडा शेतीसाठी अर्धा हेक्टर तलाव तयार करण्यासाठी अनेक खारफुटीची झाडे येथील रहिवाशांनी तोडली.राज्य खारफुटी कक्षाचे रेंज फॉरेस्ट अधिकारी सुधीर मांजरे आणि त्यांच्या टीमने प्रथम बेकायदेशीर बंधारा काढून टाकला आणि नंतर नवीन खारफुटीची लागवड केली. “2023 मध्ये सुमारे 1 फूट उंच रोपे लावण्यात आली होती, जी आता 8 फूटांपेक्षा जास्त वाढली आहेत आणि 100% जगली आहेत,” मांजरे म्हणाले.“या प्रकल्पाचे यश शाश्वत किनारी अधिवास पुनर्संचयनाला प्रोत्साहन देण्यासाठी MISHTI च्या प्रभावीतेची पुष्टी करते, तसेच अशाच वातावरणात भविष्यातील खारफुटी संवर्धन प्रयत्नांसाठी अंतर्दृष्टी प्रदान करते. सुमारे 50,000 चौरस फूट क्षेत्रात रोपे लावण्यासाठी फक्त 2,500 रुपये खर्च करण्यात आले.” मांजरे म्हणाले.हा यशस्वी प्रयोग नवी मुंबईतील इतर खारफुटी पुनर्संचयित स्थळांवरही राबवता येईल. नॅटकनेक्ट फाउंडेशनचे संचालक बी.एन. कुमार म्हणाले की, नव्याने सादर केलेल्या रायझोफोरा म्युक्रोनाटा आणि नैसर्गिकरित्या उद्भवणाऱ्या एव्हिसेनिया मरीनाच्या संयोजनामुळे एक समृद्ध हिरवळ निर्माण होईल.हेही वाचा
राज्यात तब्बल इतक्या अनधिकृत शाळा
एसटी बसेसमध्ये ‘पॅनिक बटण’ बसवणार