No shave November नो शेव्ह नोव्हेंबर म्हणजे काय, जो जगभरातील पुरुष साजरा करतात?
नोव्हेंबर महिना आला की मग ते ट्विटर असो की फेसबुक किंवा इन्स्टाग्राम. ‘नो शेव नोव्हेंबर’ बद्दलच्या पोस्ट आणि मीम्स सर्वत्र दिसू लागले आहेत. काही ठिकाणी हॅशटॅग वापरला जातो आणि इतर ठिकाणी बहुतेक पुरुष लांब केस, दाढी आणि मिशा असलेले फोटो शेअर करू लागतात.
‘नो शेव नोव्हेंबर’ दरवर्षी नोव्हेंबरमध्ये साजरा केला जातो. याचा अर्थ असा आहे की पुरुष दाढी करत नाहीत आणि केस कापत नाहीत.
हे केवळ दाढी न करण्यापुरते मर्यादित नाही. कटिंग, वॅक्सिंग, थ्रेडिंग अर्थात शरीराचे केस काढण्यासाठी केलेली प्रत्येक व्यवस्था नोव्हेंबरमध्ये बंद केली जाते. मनोरंजक गोष्ट अशी आहे की हे केवळ एका शहरात किंवा देशात नाही तर जगभरात केले जाते. म्हणजे नोव्हेंबर म्हणजे ‘नो शेव नोव्हेंबर’.
मात्र, ‘नो शेव्ह नोव्हेंबर’ साजरा करणाऱ्यांपैकी बहुतांश लोक असे का करत आहेत हेच कळत नाही. त्याच वेळी, हा महिना काही आळशी लोकांसाठी सोयीस्कर आहे कारण किमान त्यांना या महिन्यात दाढी कापण्याचा त्रास होणार नाही.
मग नोव्हेंबर महिन्यातच लोकांचे मुलांबद्दलचे प्रेम का जागृत होते?
‘नो शेव्ह नोव्हेंबर’ प्रत्यक्षात कॅन्सर, विशेषत: प्रोस्टेट कॅन्सरबद्दल जागरुकता वाढवण्यासाठी सुरू करण्यात आला होता. या मोहिमेला पाठिंबा देणारे लोक नोव्हेंबर महिन्यात केस कापणे किंवा कापणे बंद करतात. केसांची देखभाल, दाढी, कटिंग यावर झालेला खर्च या मोहिमेसाठी दिला जातो. ‘नो शेव्ह नोव्हेंबर’ मोहीम सन 2009 मध्ये ‘मॅथ्यू हिल फाऊंडेशन’ या अमेरिकन ना-नफा संस्थेने सुरू केली होती.
‘नो शेव नोव्हेंबर’ची सुरुवात कशी झाली?
मॅथ्यू हिल फाउंडेशन कर्करोग प्रतिबंध, उपचार किंवा संशोधन आणि शिक्षणासाठी काम करणाऱ्या संस्थांना हे निधी पुरवते. नोव्हेंबर 2007 मध्ये, अमेरिकेतील शिकागो येथे राहणारे मॅथ्यू हिल कर्करोगाशी लढताना मरण पावले. यानंतर त्यांच्या आठ मुलांनी त्यांच्या वडिलांचा सन्मान करण्यासाठी आणि त्यांच्यासारख्या लोकांना कर्करोगाशी लढा देण्यासाठी काहीतरी करण्याचा विचार केला आणि त्यांनी ‘नो शेव्ह नोव्हेंबर’ मोहीम सुरू केली. पहिल्या दोन वर्षांत सोशल मीडियाच्या माध्यमातून ती जगभर पोहोचवण्याचे प्रयत्न झाले. पुढे ते हळूहळू जगभर लोकप्रिय झाले. आता लोकांना माहिती असो वा नसो, ते ‘नो शेव नोव्हेंबर’ साजरा करतात.
त्याचप्रमाणे ‘मूव्हेंबर’ही आहे. मूव्हेम्बर हा मुश्ताश (मिशी) आणि नोव्हेंबर या दोन शब्दांनी बनलेला शब्द आहे. ही देखील एक जनजागृती मोहीम आहे. पण दोघांमध्ये फरक एवढाच आहे की नो शेव्ह नोव्हेंबरमध्ये फक्त कॅन्सर जनजागृतीसाठी काम केले जाते, तर मूव्हेम्बरमध्ये पुरुषांना त्यांच्या आरोग्याविषयी आणि जीवनशैलीबद्दल जागरूक करण्याचे काम केले जाते. 2004 मध्ये सुरू झालेल्या या मोहिमेत पुरुष नोव्हेंबरमध्ये मिशा वाढवून आपला पाठिंबा दर्शवतात.