नैतिक कथा : अहंकाराचे फळ
Kids story : अनेक वर्षांपूर्वीची गोष्ट आहे. एका गावात एक शिल्पकार राहत होता. शिल्पकलेवरील त्याच्या तीव्र प्रेमामुळे त्याने आपले संपूर्ण आयुष्य त्यासाठी समर्पित केले. परिणामी, तो इतका प्रवीण झाला की त्याने तयार केलेले प्रत्येक शिल्प जिवंत वाटू लागले. त्याच्या शिल्पकलेकडे पाहणाऱ्या प्रत्येकाने त्याच्या कलेचे कौतुक केले. त्याच्या कलेची चर्चा केवळ त्याच्या गावातच नाही तर दूरच्या शहरांमध्ये आणि खेड्यांमध्येही झाली. आता शिल्पकारात अहंकाराची भावना निर्माण झाली. तो स्वतःला सर्वोत्तम शिल्पकार मानू लागला.
जसजसे त्याचे वय वाढत गेले तसतसे तो मृत्यूपासून वाचण्याचा मार्ग विचार करू लागला. त्याला यमदूताच्या नजरेपासून कसे तरी स्वतःचे रक्षण करायचे होते, जेणेकरून तो आपला जीव घेऊ शकणार नाही. शेवटी, त्याने एक योजना आखली. त्याने १० शिल्पे तयार केली. ती सर्व त्याच्यासारखीच दिसत होती. तयार झाल्यानंतर, सर्व पुतळे इतके जिवंत दिसले की पुतळे आणि शिल्पकारात कोणताही फरक राहिला नाही.
मूर्तिकार पुतळ्यांमध्ये बसला. त्याच्या रणनीतीनुसार, यमदूताला त्यांच्यामध्ये त्याला ओळखणे अशक्य होते. त्याची रणनीती प्रभावी ठरली. जेव्हा यमदूत त्याचा जीव घेण्यासाठी आला तेव्हा त्याला ११ एकसारख्या पुतळ्या पाहून आश्चर्य वाटले. तो त्यांच्यात फरक करू शकला नाही. पण त्याला माहित होते की शिल्पकार त्यांच्यामध्ये लपला आहे. पण शिल्पकाराची ओळख पटवणे आवश्यक होते. निसर्गाच्या नियमांनुसार, शिल्पकाराची वेळ आली होती. यमदूत शिल्पकाराची ओळख पटविण्यासाठी प्रत्येक पुतळा तोडू शकला असता. पण तो कलेचा अपमान करू इच्छित नव्हता. म्हणून, त्याने या समस्येवर एक अनोखा उपाय शोधला.
ALSO READ: नैतिक कथा : सिंहाचे कुटुंब आणि शिकारी
त्याला शिल्पकाराच्या अहंकाराची जाणीव होती. म्हणून, त्याच्या अहंकारावर प्रहार करत तो म्हणाला, “खरंच, सर्व पुतळे कलात्मकता आणि सौंदर्याचे अद्भुत मिश्रण आहे. पण शिल्पकाराने चूक केली. जर तो माझ्या समोर असता तर मी त्याला चूक लक्षात आणून दिली असती.” त्याच्या पुतळ्यातील दोष ऐकून, अहंकारी शिल्पकाराचा अहंकार जागृत झाला. त्याला आता ते सहन झाले नाही आणि तो लगेच त्याच्या जागेवरून उभा राहिला आणि यमदूताला म्हणाला, “एक दोष?? अशक्य! मी बनवलेल्या मूर्ती नेहमीच निर्दोष असतात.”
ALSO READ: नैतिक कथा : अस्वल आणि माळी
यमदूताची युक्ती कामी आली. त्याने शिल्पकाराला धरले आणि म्हणाला, “निर्जीव मूर्ती बोलत नाहीत, आणि तरीही तू बोलत होतास. ही तुझी चूक आहे: तुझ्या अहंकारावर तुझा ताबा नाही.” यमदूत शिल्पकाराच्या आत्म्याला यमलोकात परत घेऊन गेला.
तात्पर्य : अहंकार हा विनाशाचे कारण आहे. अहंकाराला कधीही तुमच्यावर वर्चस्व गाजवू देऊ नका.
ALSO READ: नैतिक कथा : नम्रतेचे महत्त्व
Edited By- Dhanashri Naik