International Mallakhamb Day : आंतरराष्ट्रीय मल्लाखांब दिन कधी आणि का साजरा केला जात? इतिहास आणि महत्त्व जाणून घ्या
जागतिक मल्लखांब दिन दरवर्षी 15 जून रोजी साजरा केला जातो. हा दिवस मल्लखांब या पारंपरिक मराठी क्रीडा आणि व्यायाम प्रकाराला प्रोत्साहन देण्यासाठी आणि त्याबद्दल जागरूकता निर्माण करण्यासाठी साजरा केला जातो. मल्लखांब हा एक अस्सल भारतीय खेळ आहे, जो शारीरिक तंदुरुस्ती, लवचिकता, सामर्थ्य आणि मानसिक संतुलन वाढवण्यासाठी ओळखला जातो. या खेळाला जागतिक स्तरावर लोकप्रिय करण्यासाठी आणि त्याच्या सांस्कृतिक महत्त्वाला उजागर करण्यासाठी हा दिवस समर्पित आहे.
इतिहास:
मल्लखांबाची उत्पत्ती भारतात, विशेषतः महाराष्ट्रात, 12व्या शतकात झाल्याचा अंदाज आहे. मल्लखांब हा शब्द ‘मल्ल’ (पहिलवान) आणि ‘खांब’ (खांब किंवा लाकडी खांब) यापासून तयार झाला आहे. हा खेळ मराठ्यांच्या काळात योद्ध्यांच्या प्रशिक्षणाचा भाग होता, कारण तो शारीरिक शक्ती, चपळता आणि संतुलन वाढवण्यास मदत करत असे. 19व्या शतकात, बळिराम आणि दत्तात्रय गुरु या दोन प्रशिक्षकांनी मल्लखांबाला अधिक संरचित स्वरूप दिले आणि त्याला लोकप्रिय केले.
जागतिक मल्लखांब दिनाची सुरुवात 2012 मध्ये झाली, जेव्हा मल्लखांब फेडरेशन ऑफ इंडियाने हा खेळ जागतिक स्तरावर पोहोचवण्यासाठी आणि त्याला आंतरराष्ट्रीय मान्यता मिळवून देण्यासाठी प्रयत्न सुरू केले. 15 जून हा दिवस निवडण्यामागे मल्लखांबाच्या सांस्कृतिक आणि ऐतिहासिक महत्त्वाला प्रोत्साहन देण्याचा उद्देश आहे.
महत्त्व:
मल्लखांब हा एकमेव खेळ आहे जो कमीत कमी वेळेत शरीराच्या प्रत्येक भागाला व्यायाम देतो. यामुळे लवचिकता, सामर्थ्य, संतुलन आणि सहनशक्ती वाढते.
मल्लखांब हा भारतीय संस्कृतीचा एक महत्त्वाचा भाग आहे. हा दिवस या खेळाच्या ऐतिहासिक आणि सांस्कृतिक मूल्यांना जतन करण्यासाठी आणि नव्या पिढीपर्यंत पोहोचवण्यासाठी साजरा केला जातो.
मल्लखांब हा खेळ आता भारताबाहेरही, विशेषतः अमेरिका, जर्मनी आणि जपानसारख्या देशांमध्ये लोकप्रिय होत आहे. जागतिक मल्लखांब दिनामुळे या खेळाला आंतरराष्ट्रीय स्तरावर ओळख मिळते.
हा खेळ तरुणांना शारीरिक आणि मानसिकदृष्ट्या सक्षम बनवतो. या दिवशी आयोजित स्पर्धा, प्रशिक्षण शिबिरे आणि प्रदर्शने यामुळे नवीन खेळाडूंना प्रोत्साहन मिळते.
साजरा करण्याचे मार्ग:
मल्लखांबाच्या स्पर्धा आणि प्रदर्शनांचे आयोजन केले जाते, ज्यामध्ये खेळाडू आपली कौशल्ये दाखवतात.
नवीन खेळाडूंना मल्लखांब शिकवण्यासाठी कार्यशाळा आणि शिबिरे आयोजित केली जातात.
सोशल मीडियावर आणि स्थानिक स्तरावर मल्लखांबाचे महत्त्व आणि फायदे याबाबत माहिती पसरवली जाते.
जागतिक मल्लखांब दिन हा मराठी आणि भारतीय संस्कृतीचा अभिमान असलेल्या या अनोख्या खेळाला जागतिक स्तरावर ओळख देण्यासाठी आणि त्याला प्रोत्साहन देण्यासाठी साजरा केला जातो. हा खेळ केवळ शारीरिक तंदुरुस्तीच नव्हे, तर भारतीय परंपरांचे संवर्धन आणि आधुनिक काळातील त्याची प्रासंगिकता दर्शवतो.