डॉ. आंबेडकर यांच्या नावावरुन मुलांसाठी प्रेरणादायी नावे
डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांच्या नावावरून किंवा त्यांच्या विचारांशी, संघर्षाशी, व्यक्तिमत्त्वाशी जोडलेली मुलांसाठी (मुलगा किंवा मुलगी दोन्ही) सुंदर नावे येथे आहेत:
भीम – बाबासाहेबांचे बालपणीचे नाव, बाबासाहेबांना प्रेमाने ‘भीम’ म्हटले जायचे, हे नाव शक्तीचे प्रतीक आहे.
भीमराव – त्यांचे पूर्ण नाव (डॉ. बाबासाहेब भीमराव आंबेडकर)
भीमसेन – भीम + सेन (योद्धा)
भीमज्योत – भीम आणि प्रकाश (बाबासाहेबांनी दिलेला प्रकाश)
सिद्धार्थ – हे भगवान बुद्धांचे मूळ नाव आहे, तसेच बाबासाहेबांनी स्थापन केलेल्या शिक्षण संस्थेचे नाव ‘सिद्धार्थ कॉलेज’ होते.
बाबा – लोक त्यांना प्रेमाने बाबासाहेब म्हणतात
प्रबुद्ध – याचा अर्थ ‘जागृत’ किंवा ‘ज्ञानी’ असा होतो. बाबासाहेबांनी ‘प्रबुद्ध भारत’ हे पाक्षिक सुरू केले होते.
साहेब – थोर व्यक्ती, नेतृत्व दर्शवणारे
राव – भीमरावमधून
रामजी – बाबासाहेबांचे वडील रामजी मालोजी सकपाळ यांच्यावरून
बुद्धंकर – बाबासाहेबांनी बुद्धधम्म स्वीकारला
बुद्धप्रिय – बुद्ध आणि प्रिय (बाबासाहेबांना बुद्धधम्म खूप प्रिय होता)
सम्यक – बौद्ध धम्मातील अष्टांगिक मार्गामध्ये ‘सम्यक’ (योग्य) हा शब्द महत्त्वाचा आहे.
अशोक – भारतीय राज्यघटनेत अशोक चक्राला स्थान देण्यात बाबासाहेबांचा मोठा वाटा होता, तसेच ते सम्राट अशोकाचे प्रतीक आहे.
यशवंत – हे डॉ. बाबासाहेबांच्या मुलाचे नाव होते. याचा अर्थ ‘यशस्वी’ असा होतो.
रत्न – बाबासाहेबांना ‘भारतरत्न’ हा सर्वोच्च सन्मान मिळाला होता, त्यावरून हे नाव ठेवले जाऊ शकते.
धम्म – याचा अर्थ ‘धर्म’ किंवा ‘न्याय’ असा होतो, जो बाबासाहेबांच्या जीवनाचा पाया होता.
विहार – बौद्ध भिक्खूंच्या राहण्याचे ठिकाण, शांतता.
मुलींसाठी विशेष नावे:
रामा – बाबासाहेबांच्या मुलीचे नाव होते
साविता – बाबासाहेबांची आई भीमाबाई यांचे मूळ नाव साविताबाई
भीमाबाई – बाबासाहेबांची आई
रमाबाई – बाबासाहेबांच्या पत्नी रमाबाई आंबेडकर
माई – मातृस्वरूप (भीमाबाई/रमाबाई)
ज्योतिबा (किंवा ज्योती) – सावित्रीबाई आणि ज्योतिबा फुले यांच्याशी बाबासाहेबांचा फार जवळचा संबंध
आधुनिक आणि अर्थपूर्ण नावे:
समता – बाबासाहेबांचा मुख्य संदेश: समता
न्याय / न्यायराज – न्यायासाठी लढणारे
बुद्धवीर – बुद्ध आणि वीर
आंबेडकर (थेट आडनावाचा वापर, आजकाल अनेक कुटुंबात मुलांचे नाव ठेवले जाते)
बाबू – प्रेमाने बाबासाहेबांना बाबू म्हणतात
ही नावे ठेवताना बाबासाहेबांच्या कष्ट, बुद्धिमत्तेला, संघर्षाला आणि समतेच्या विचाराला बालपणीच आदर आणि प्रेरणा मिळते.
