युगायुगांचा दीपस्तंभ
जोसेफ तुस्कानो
प्रभू येशू ख्रिस्त करुणामूर्ती होते अन् म्हणूनच ते महात्मा गांधी, साने गुरुजी मदर तेरेसा यांसारख्या विभूतींना भावले होते. कारुण्य, लीनता, प्रेम या त्रिसूत्रीत हे देवपुत्र मानवी जीवन जगले. त्यांच्या शिकवणुकीची जपणूक करणे हेच तर सच्चा अनुयायाचे कर्तव्य ठरते. ख्रिस्तांचे सारे जीवन माणसाला मुक्तीचा मार्ग दाखविणारे होते.
दरवर्षी नाताळाचा सण ख्रिस्त जन्माची आठवण सोबत घेऊन येतो. अंधारात चाचपडणार्‍या, हालअपेष्टांनी गांजलेल्या, भुकेने व्याकूळ झालेल्या, तणावांनी दबलेल्या, भीतीने गांगरलेल्या, दु:खांनी पोळलेल्या, आपत्तींनी खचलेल्या तमाम पामरांसाठी हा सण आशेचा किरण घेऊन येतो. सुमारे दोन हजार वर्षांपूर्वी प्रभू येशू ख्रिस्तांनी अवघ्या 33 वर्षांच्या आयुष्यात घडविलेल्या अपूर्व क्रांतीचे स्मरण होते. मानवी मातेच्या पोटी अन् गुरांच्या गोठी जन्मलेल्या प्रभू ख्रिस्तांनी स्वत: दारिद्य्र भोगले अन् त्यातूनच तावून-सुलखावून निघत ते गरिबांचा कैवारी बनले. आपण देवपुत्र असल्याची पूर्वत: जाणीव असूनदेखील त्यांनी कधी शेखी मिरवली नाही. ख्रिस्त आपल्या मानवी माता-पित्यांच्या आज्ञेत राहिले. बापासोबत सुतारकाम करीत वाढले. मात्र, पास्काच्या (पास-ओव्हरच्या) सणाला जेरुसालेमला गेलेले लहानगे येशू, तिथल्या मंदिरात पंडितासोबत वादविवाद करण्यात गुंतले असताना, त्यांच्या आई-वडिलांशी त्यांची ताटातूट झाली होती. नाझरेथ गावी परतू लागलेले जोसेफ-मेरी त्याला शोधता शोधता मेटाकुटीस आले. ते परत जेरुसालेमला आले, तेव्हा त्यांना पोरगेला येशू बुजुर्ग पारोशांशी तात्त्विक चर्चा करताना दिसले. मेरीने त्यांना हटकले, ‘बाळा, तू असं का केलंस? तुझे बाबा नि मी किती चिंतेत होतो?’ तेव्हा येशू निर्धाराने म्हणाले होते, ‘मी माझ्या पित्याच्या मंदिरात सुखरूप होतो. तुम्ही उगाचच माझा शोध घेत होता.’ त्या गरीब सुतार-दाम्पत्याला त्यातला अर्थ कळलाही नव्हता. अर्थात, ते सतत आई-बापाच्या आज्ञेत राहिले. क्रूसावर मरतानादेखील ते आईची काळजी करीत होते.
खस्ता खाऊन लहानचे मोेठे करणार्‍या आई-बाबांकडे वृद्धापकाळी बेपर्वाईने बघणार्‍या आणि वैयक्तिक स्वार्थासाठी भावंडांशी कृतघ्नतपणे वागणार्‍यांची प्रवृत्ती ख्रिस्त शिकवणीपासून कोसो मैल दूर असते, हे लक्षात घ्यावे. आपण समाजातील दीनदुबळ्या बांधवांचा विचार करीत नसतो तेव्हा ख्रिस्तांची ही शिकवणूक अन् त्यांचा आदर्श आपण सोयीस्करपणे विसरलेलो असतो. आपल्या ऐश्वर्याचा बाजार मांडून बडेजाव करणार्‍या नि आपल्या दानधर्माची जाहिरात करणार्‍यांनी ‘आपल्या उजव्या हाताने दिलेले दान, डाव्या हाताला कळू नये’ हा येशू ख्रिस्तांचा सल्ला आठवायला हवा.
मेंढपाळाच्या सान्निध्यात जन्मलेल्या येशुंनी गरीब कोळ्यामधून आपल्या शिष्योत्तमांची निवड केली होती. सुवार्तेचा प्रसार करण्यासाठी ते दीनदुबळ्या आणि लुळ्यापांगळ्यांच्या जनसमूहात वावरले होते. आपल्या दैवी सामर्थ्याने त्याने अंध व्यक्तींना डोळस केले होते. मुक्यांना बोलते केले होते. दिव्यांगांना चालण्याची शक्ती दिली होती. आजार्‍यांना रोगमुक्त केले होते. मनोरुग्णांना मुक्ती मिळवून दिली होती. जेरुसालेममधील भटकंतीत, छोटी-छोटी मुले देवाचे गुणगान करीत, त्यांचे स्वागत करीत तेव्हा ख्रिस्त प्रसन्न होत असत कारण मुले ही परमेश्वराची लाडकी लेकरं आहेत, असे ते लोकांना सांगत. ‘तुम्ही मुलांसारखे वागाल, तरच स्वर्गाची दारे तुमच्यासाठी खुली होतील.’ ही त्यांची शिकवणूक होती.
राग आपल्याला पापकृत्य करण्यास प्रवृत्त करतो म्हणून आपण रागाला आवरले पाहिजे, असे ख्रिस्त निग्रहाने सांगत असत. ‘तुम्हाला परमेश्वराशी एकरूप व्हायचं असेल, त्याच्या श्रद्धेची भेट घ्यायची असेल; पण त्याचवेळी तुमची कुणाशी रागारागी झाली असेल, तर… थांबा! प्रथम त्या व्यक्तीला भेटून सलोखा करा नि मग देवाजवळ जा.’ असे त्यांचे ठाम म्हणणे होते. ख्रिस्ताने अनुयायांना स्वत:इतकेच शेजार्‍यावर प्रेम करायला सांगितले. इतकेच नव्हे, तर आपल्या शत्रूवरदेखील प्रेम करायला शिकविले. जखमांनी घायाळ होऊन वेदनांनी तळमळत, क्रूसावर मरण पत्कारीत असताना, त्यांनी आपल्या मारेकर्‍यांना क्षमा केली होती. ‘हे बापा, तू त्यांना क्षमा कर, कारण ते काय करतात याची त्यांना जाणीव नाही.’
ख्रिस्त मानवी रूपात होते आणि त्यांनाही मृत्यूयातना असह्य झाल्या होत्या. आपला हा दु:खाचा प्याला परमेश्वर पित्याने दूर सारावा, असे त्यांनाही वाटले होते; पण पित्याची इच्छा होती, ती त्यांनी शिरसावंद्य मानली व तो दु:खाचा प्याला रिचविला. मानवाला दु:खापासून मुक्त करण्यासाठी अखिल मानवतेचे दु:ख त्यांनी पचविले होते.
रोजच्या जीवनात आपण जराजराशा गोष्टींनी चिडत असतो. बाजूच्या सहप्रवाशाचा राग येईल अशा घटना क्षणाक्षणाला झिम्म भरलेल्या लोकलगाडीत घडत असतात. संकुचित वृत्तीची मंडळी घातपात करून निष्पाप जीवांचे बळी घेत असतात. अशा वेळी येशूंची शिकवणूक आठवायला हवी. क्रांती हीच सर्वात मोठी संपत्ती आहे, हे ख्रिस्त आपल्या शिकवणुकीतून सांगत आले. शांती निर्मितीसाठी असीम त्यागाची गरज असते; परंतु आपण तर सुखासन्नता, मोहमायांना आणि चंगळींना इतके सोकावलेलो असतो की, आपणच आपल्या पायावर धोंडा मारून घेतो. खर्‍याखुर्‍या नितळ सौख्याला पारखे होत राहतो. जीवन जगताना बहुसंख्य जण साधा, सोपा मार्ग स्वीकारतात आणि अवघड जागी जाऊन पोहचतात. उलट, काट्याकुट्यांच्या मार्गावर वाटचाल करणारेच मोजकेच असतात. ख्रिस्त मैत्रीला खूप महत्त्व देत असत. ‘तुम्ही सगळ्यांनी एकमेकांशी जीवाभावाने, निर्व्याज प्रेमाने वागा!’ असे ते सांगत असत.
ख्रिस्तांचे स्त्री-दाक्षिण्य विलक्षण होते. स्त्रीच्या डोळ्यांतील अश्रू त्यांना विरघळून टाकीत म्हणून तर काना येथील लग्नात त्यांनी आपल्या आईचा आदेश पाळला आणि पाण्याचा द्राक्षरस तयार करून यजमानाची इज्जत राखली. एका बदफैली स्त्रीला दगडाने ठेचून मारणार्‍या समूहाला त्यांनी आवाहन केले, ‘तुमच्यापैकी आजपर्यंत कुणी पाप केले नसेल, त्याने पहिला दगड मारावा.’ अन् ती त्वेषाने आसुसलेली गर्दी हळूच पांगली होती. माग्दालेना नावाच्या त्या वारांगनेने ख्रिस्तांचे पाय श्रद्धेने धुतले नि पवित्र झाली. संत बनली नाईमच्या विधवा बाईचा एकुलता एक मुलगा मरण पावला तेव्हा तिच्या शोकाने व्याकूळ झालेल्या ख्रिस्तांनी त्यास जीवनाचे वरदान बहाल केले.
ख्रिस्त करुणामूर्ती होते अन् म्हणूनच ते गांधीजी, साने गुरुजी, मदर तेरेसा यांसारख्या विभूतींना भावले होते. कारुण्य, लीनता, प्रेम या त्रिसूत्रीत हे देवपुत्र मानवी जीवन जगले. त्यांच्या शिकवणुकीची जपणूक करणे हेच तर त्यांच्या सच्चा अनुयायाचे कर्तव्य ठरते. ख्रिस्तांचे सारे जीवन माणसाला मुक्तीचा मार्ग दाखविणारे होते. युगानुयुगे त्या शिकवणुकीचा दीपस्तंभ मानवतेला मार्गदर्शन करील, ही आशा करू या. संकटांनी ग्रासलेल्या सर्वसामान्य माणसाला त्यांची शिकवणूक खूप मोठा आधार आहे.
Latest Marathi News युगायुगांचा दीपस्तंभ Brought to You By : Bharat Live News Media.
