Bharat Live News Media ऑनलाईन डेस्‍क : व्होटर-व्हेरिफायेबल पेपर ऑडिट ट्रेल (व्हीव्हीपीएटी) स्लिपसह ईव्हीएमद्वारे टाकलेल्या प्रत्येक मताची मोजणी करण्याची मागणी करणार्‍या याचिकांवर आज (दि. २४) सर्वोच्च न्यायालयाने आपला निकाल राखून ठेवला. तत्पूर्वी, सर्वोच्च न्यायालयाने भारतीय निवडणूक आयोगाकडून काही स्पष्टीकरण मागवले होते. याप्रकरणी यापूर्वीही १८ एप्रिल रोजी सर्वोच्च न्यायालयाने आपला निकाल राखून ठेवला होता.
आजच्‍या सुनावणीवेळी ज्‍येष्‍ठ वकील संजय हेगडे यांनी सांगितले की, आम्ही कागदी मतपत्रिकांवर परत जाण्यासाठी विचारणा करत नाही. आम्ही VVPAT पडताळणीसाठी विचारत आहोत. काही प्रश्नांवर निवडणूक आयोगाच्या अधिकाऱ्यांकडून स्पष्टीकरण मागितल्यानंतर, इलेक्ट्रॉनिक व्होटिंग मशीन (EVM) मतांची त्यांच्या व्होटर व्हेरिफायेबल पेपर ऑडिट ट्रेल (VVPAT) स्लिप्ससह 100 टक्के पडताळणी करण्याच्या याचिकांवर सर्वोच्च न्यायालयाने आपला आदेश राखून ठेवला.
After seeking clarification from Election Commission official on certain queries, Supreme Court reserves its order on petitions seeking 100 percent verification of Electronic Voting Machines (EVMs) votes with their Voter Verifiable Paper Audit Trail (VVPAT) slips.
— ANI (@ANI) April 24, 2024
मागील सुनावणीवेळी सर्वोच्च न्यायालयाने केली होती महत्त्‍वपूर्ण टिपण्‍णी
“प्रत्येक गोष्टीवर संशय घेतला जाऊ शकत नाही, याचिकाकर्त्यांनी ‘ईव्हीएम’च्या प्रत्येक पैलूबद्दल टीका करण्याची गरज नाही,” अशी टिप्पणीही १८ एप्रिल रोजी झालेल्‍या सुनावणीवेळी सर्वोच्च न्‍यायालयाचे न्यायमूर्ती संजीव खन्ना आणि न्यायमूर्ती दीपंकर दत्ता यांच्या खंडपीठाने केली होती. तसेच ECI ला VVPAT च्या कार्यप्रणालीबद्दल आणि निवडणुकीदरम्यान मतदान केलेल्या मतांची अखंडता सुनिश्चित करण्यासाठी केलेल्या इतर उपाययोजनांबद्दल स्पष्टीकरण देण्याची विनंती केली. ही निवडणूक प्रक्रिया आहे आणि तिचे पावित्र्य असणे आवश्यक आहे आणि त्याबद्दल कोणतीही शंका नाही,” असे निरीक्षण न्यायमूर्ती दत्ता यांनी नोंदवले होते. तसेच ईव्हीएममधील सिम्बॉल लोडिंग युनिट्स (एसएलयू) मध्ये छेडछाड होणार नाही याची खात्री करण्यासाठी पुरेसे उपाय आहेत की नाही यावर न्यायालयाने चिंता व्यक्त केली. यावर निवडणूक आयोगाने दावा केला की, हे एक सुरक्षित सॉफ्टवेअर आहे, या वेळी न्यायालयाच्या प्रश्नांना उत्तर देताना ECI अधिकाऱ्याने मतदान आणि तपासणी प्रक्रियेच्या पुढील पैलूंचा खुलासा केला होता.
बॅलेट युनिट्स, vvpat आणि चिप हे तिन्ही युनिट्सचे स्वत:चे वेगवेगळे मायक्रो कंट्रोलर आहेत. हे मायक्रो कंट्रोलर सुरक्षित अनधिकृत ऍक्सेस डिटेक्शन मॉड्यूलमध्ये ठेवलेले आहेत. ते ऍक्सेस केले जाऊ शकत नाही. सर्व सूक्ष्म नियंत्रक एकवेळ प्रोग्राम करण्यायोग्य आहेत. ते इन्सर्ट केल्यानंतर जाळले जाते, त्यामुळे ते कधीही बदलता येत नाही. व्हीव्हीपॅटमध्ये चिन्ह समाविष्ट करण्यासाठी आमच्याकडे ECI आणि भारत इलेक्ट्रॉनिक्स हे दोन उत्पादक असल्याचे केंद्रीय निवडणू आयोगाने न्यायालयात युक्तिवाद करताना स्पष्ट केले.
सुप्रिम कोर्टाने अधिक उत्पादनासाठी तुम्हाला आणखी संधी मिळू शकते का ? असा प्रश्न निवडणुक आयोगाला केला आहे. यावर उत्तर देताना, घटकांची उपलब्धता यास जास्त वेळ लागणार नाही. पण ही यंत्रे बनवायला एक महिना लागेल.सर्व मशिन्स ४५ दिवस स्ट्राँग रूममध्ये ठेवल्या जातात आणि त्यानंतर निवडणूक याचिका दाखल केली आहे की नाही हे रजिस्ट्रार निवडणुकीला लिहून दिले जाते आणि जर स्ट्राँग रूम उघडली नाही तर ती खोली बंद करून सील केली जाते, असे स्पष्टीकरण निवडणुक आयोगाने न्यायालयासमोर दिले आहे.
